Malaja lingvo
Malaja lingvo | |
Bahasa Melayu - بهاس ملايو | |
Parolata en | Malajzio, Brunei, Singapuro, Indonezio, Suda Tajlando, Sudaj Filipinoj |
Parolantoj | ĉa, 180 milionoj |
Skribo | latina alfabeto, araba alfabeto |
| Lingvaj kodoj | |
|---|---|
Lingvaj kodoj | |
| ISO 639-1 | ms |
| ISO 639-2 | |
| Bibliografia | may |
| Terminologia | msa |
| ISO 639-3 | msa |
| SIL | msa |
| Glottolog | indo1326 |
Angla nomo | Malay |
Franca nomo | malais |
La malaja lingvo (malaje: Bahasa Melayu) estas parolata en Malajzio, kie la norma formo nomiĝas la malajzia (Bahasa Malaysia), kaj ankaŭ en Singapuro, Indonezio, Suda Tajlando kaj Brunejo.
Enhavo
1 Gramatiko
1.1 Vortfarado
1.2 Afiksoj
2 Vidu ankaŭ
Gramatiko |
En la malaja lingvo estas 4 vortospecoj: substantivoj, verboj, adjektivoj kaj partikuloj. Substantivoj kaj verboj povas esti bazaj radikoj aŭ pliofte derivataj de aliaj vortoj per diversaj afiksoj.
Vortfarado |
La malaja lingvo estas aglutina lingvo, formanta novajn vortojn per tri metodoj: aldonado de afiksoj al la radiko, formado de kunmetitaj vortoj aŭ ripetado de vortoj aŭ partoj de vortoj.
Afiksoj |
Vortoj-radikoj povas esti substantivoj aŭ verboj, kiuj povas esti afiksitaj por derivi novajn vortojn, ekzemple el masak (kuiri) oni formas memasak (kuiri), memasakkan (kuiri ion por), dimasak (esti kuirata), pemasak (kuiristo), masakan (manĝo, kuiraĵo). Pluraj komencaj konsonantoj mutacias kiam prefiksoj aldoniĝas: sapu (viŝi) iĝas penyapu (ŝvabrilo); panggil (voki) iĝas memanggil, tapis (kribri) iĝas menapis.
Aliajn ekzemplojn de uzado de afiksoj oni povas vidi
ajar = instrui
ajaran = instruaĵoj
belajar = lerni
mengajar = instrui
diajar = esti instruata (netranzitiva)
diajarkan = esti instruata (transitiva)
mempelajari = studi
dipelajari = esti studata
pelajar = lernanto
pengajar = instruisto
pelajaran = subjekto
pengajaran = leciono
pembelajaran = lernado
terajar = instruita (okaze)
terpelajar = bonklerigita
berpelajaran = klerigita
Estas 4 tipoj de afiksoj, nome prefiksoj (awalan), sufiksoj (akhiran), konfiksoj (apitan) kaj infiksoj (sisipan). Tiuj afiksoj estas dividataj al substantivaj afiksoj, verbaj afiksoj kaj adjektivaj afiksoj.
Substantivaj afiksoj estas afiksoj, kiuj formas substantivojn el bazaj vortoj. Ekzemploj estas:
| Tipo de afikso | Afikso | Baza vorto | Derivita vorto |
|---|---|---|---|
| Prefikso | pə(r)- ~ pəng- | duduk (sidi) | penduduk (loĝanto, loĝantaro) |
| kə- | hendak (deziri) | kehendak (deziro) | |
| juru- | wang (mono) | juruwang (kasisto) | |
| Infikso | ‹əl› | tunjuk (indiki) | telunjuk (montro, komando) |
| ‹əm› | kelut (senorda) | kemelut (kaoso, krizo) | |
| ‹ər› | gigi (dento) | gerigi (dentita klingo) | |
| Sufikso | -an | bangun (veki, konstrui) | bangunan (konstruaĵo) |
| Konfikso | kə-...-an | raja (reĝo) | kerajaan (reĝlando) |
| pə(r)-...-an pəng-...-an | kerja (laboro) | pekerjaan (okupo) |
Vidu ankaŭ |
- Indonezia lingvo
