Arad (urbo)










































Arad

Municipo
Lando
Flago-de-Rumanio.svg Rumanio

Distrikto
Arad

Iama hungara departemento
Arad
Situo
46° 11′ N, 21° 18′ O46.17666666666721.301111111111Koordinatoj: 46° 11′ N, 21° 18′ O


Arad (urbo) (Rumanio)

DMS

Red pog.svg




Alto super maro
89 m

Poŝtkodo
 310...
Loĝantaro
 147.922 (en 2011)
Kodo laŭ SIRUTA
 9271 (mun. 9262)







v • d • r
Information icon.svg






Rivero Mureș


Arad [arad'] (sama nomo ankaŭ en la hungara kaj germana) estas urbo en Rumanio. Ĝi estas la ĉefurbo de la samnoma distrikto (județ). Ĝi situas ĉe la rivero Mureș, 547 km nord-okcidente de București. En 1910 ĝi havis 63 166 loĝantojn (70 % da hungaroj, rumanoj, germanoj), en 1992 190 114 (rumanoj, 16 % da hungaroj).


En 1945 estis aligita al ĝi Aradu Nou, sude de rivero Mureș.




Enhavo






  • 1 Historio


  • 2 Famuloj


  • 3 Esperanto en Arad


  • 4 Fontoj


  • 5 Literaturo


  • 6 Vidu ankaŭ


  • 7 Eksteraj ligiloj





Historio |


Ĝia unua skriba mencio estis en 1131. Fortikaĵo konstruiĝis en 1783. En 1834 Arad iĝis libera reĝa urbo. Ĝis la Traktato de Trianon ĝi apartenis al Hungario (departemento Arad). Post 1920 oni aligis al ĝi Micălaca, Sânnicolau Mic kaj en 1945 Aradu Nou.
La 7-an, 8-an kaj 10-an de novembro 1846 koncertis en la urbo Franz Liszt.
Je la 6-a de oktobro 1849 tie estis ekzekutitaj 13 ĉefoficiroj de la hungara liberecbatalo en 1848–1849 (la 13 martiroj de Arad).



Famuloj |



  • Eginald Schlattner


  • Huba Őry, hungara inĝeniero naskiĝis en Arad


  • Géza Muzsnay, hungara inĝeniero mortis en Arad



Esperanto en Arad |


La dua hungara Esperanto-kongreso okazis en 1913 en Arad.



Fontoj |




  • Magyar nagylexikon, 1–18, 1993–2004, Budapest.

  • Loknomvortaro de Transilvanio kaj de Moldavio (Rumanio)



Literaturo |




  • Ficzay Dénes: Aradi krónika (Kroniko de Arad), 1997.

  • Pávai Gyula: Aradi híres emberek (Famaj personoj de Arad), 2003.

  • Katona Tamás: Az aradi vértanúk [1]



Vidu ankaŭ |


  • Listo de renomaj personoj de Arad


Eksteraj ligiloj |



  • Interaga mapo de la urbo


  • Belartistoj hungare

  • Popolnombrado 2002


  • http://www.uav.ro Universitato "Aurel Vlaicu" en Arad rumane




  • Kategorio Arad (urbo) en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)








-

Popular posts from this blog

Reichsarbeitsdienst

Image
Hausflagge des RAD mit Symbol Staatssekretär Konstantin Hierl schreitet auf dem Tempelhofer Feld die Front des RAD ab. Maifeier Berlin, 1. Mai 1934 RAD beim Straßenbau, 1936 RAD-Parade: „Der große Aufmarsch der 38.000 Arbeits­dienst­männer vor dem Führer auf dem Zeppelin­feld“, „Reichs­partei­tag der Arbeit“. Männer des RAD mit ge­schulter­tem Spaten vor Hitler im Auto, 6.–13. Sep. 1937 Reichsparteitag Nürnberg, Arbeits­dienst-Zeltlager mit Arbeitsmaiden, August 1939 Paramilitärischer Aufmarsch des Ar­beits­dienstes, ca. 1940 Vormaliges RAD-Lager (4/224), Ober­mill­statt, um 1940 erbaut als Quartier für junge, zum Arbeits­dienst eingezogene Frau­en, auch Bund Deutscher Mädel (BDM), die bei den Ober­mill­stätter Bauern ein­gesetzt waren, 1950 Der Reichsarbeitsdienst ( RAD ) war eine Organisation im nationalsozialistischen Deutschen Reich. Das Gesetz für den Reichsarbeitsdienst wurde am 26. Juni 1935 erlassen. § 1 (2) lautete: „Alle jungen Deutschen beider...
Read more

Tanganjiko

Image
Lago Tanganjiko Situo centra Afriko Ĉefaj fontoj Kalambo, Lufuko, Malagarasi kaj Ruzizi Ĉefaj elfluoj Lukugo Setlejoj Bujumbura, Kalemie Datenoj Koordinatoj 6°  S , 30°  O -6.3827777777778 29.615 782 Koordinatoj: 6°  S , 30°  O DEC Supermara alteco 782 m Surfaca areo 32 893 km² f5 Maksimuma longo 673 km f6 Maksimuma larĝo 72 km f7 Akva volumeno 18.900 km³ dep1 f8 Maksimuma profundo 1470 m f10 Averaĝa profundo 570 m f11 v   •   d   •   r Mapo de la lago Tanganjiko estas lago en orienta Afriko, inter Burundo, Kongo Kinŝasa, Tanzanio kaj Zambio. Ĝi apartenas al la Granda Rifto kaj estas unu el la Afrikaj Grandaj Lagoj. Tanzanio (46%) kaj DRK (40%) havas la majoritaton de la lago. Ĝi havas longon de 673 km, areon de ĉ. 32.900 km² kaj maksimuman profundon taksatan je 1470 metroj; pro tiu ĉi granda profundo ankaŭ ĝia volumeno estas sufiĉe granda, 18.900 km³. Oni konsi...
Read more

Norda sulo

Image
Norda sulo Biologia klasado Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Birdoj Aves Ordo: Pelikanoformaj Pelecaniformes Familio: Suledoj Sulidae Genro: Moro Morus Specio: M. bassanus Dunomo Morus bassanus Linnaeus, 1758 Konserva statuso Konserva statuso: Malplej zorgiga Vivejo de la norda sulo Aliaj Vikimediaj projektoj Sistematiko en Vikispecioj Komunejo pri Norda sulo v   •   d   •   r Uzinte rubaĵojn kiel nestomaterialo. La Norda sulo ( Morus bassanus aŭ Sula bassana ), estas granda marbirdo (ĝis 90 cm, nome la plej granda sulo) de la familio de Suledoj kaj genro Morus , diferencaj de aliaj suloj per pli svelta kaj flaveca kapo. En ties mondoparto ĝi estas nomata ankaŭ simple kiel Sulo . Ĝi estas mara birdo kiu ripozas surtere nur por nestumi kaj idozorgadi; ĝi reproduktiĝas en kolonioj de ĝis 35,000 paroj ambaŭflanke de Norda Atlanti...
Read more